تیغ جراحی (به انگلیسی: Scalpel)، (به فرانسوی: Bistouri) نوعی تیغ یا چاقو است که بسیار برنده بوده و برای جراحی بدن، کالبدشکافی و بعضی مواقع در صنایع دستی کاربرد دارد. اسکالپلها ممکن است یک بار مصرف یا با کاربرد همیشگی باشند.
تیغه برخی از آنها را میتوان تعویض کرد ولی برخی دیگر قابلیت تعویض ندارند ولی میتوان آنها را تیز کرد. تیغه و دسته بیستوری (اسکالپلها) به اشکال مختلف وجود دارند. اکثراً از جنس استیل کربن و برنجی میباشند. تیغهها و دستهها، سایزهای گوناگونی دارند لذا بسته به عمق ناحیه عمل، جراح چاقوی مناسب را درخواست میکند. برای نمونه دسته بیستوری شماره ۳، رایج ترین الگو در ست جراحی میباشد. تیغ شماره ۱۱ عمدتاً جهت ایجاد شکاف کوچک بکار میرود و در عمل حجامت کاربرد دارد.
- تیغهای بیستوری شماره ۶،۹،۱۰،۱۱،۱۲،۱۴ و۱۵ با دسته بیستوری شماره ۳ و ۹ منطبق میباشند.
- تیغهای بیستوری شماره ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳ و ۲۴ با دسته بیستوری شماره ۴ و ۶ منطبق میباشند.